Cadılar Bayramı (Halloween), her yıl 31 Ekim’de kutlanan, korkutucu kostümler, süslemeler ve özellikle balkabaklarıyla özdeşleşmiş bir etkinliktir.
Balkabağının bu bayramla olan ilişkisi, sadece dekoratif bir unsur olmanın ötesine geçerek, tarihin derinliklerinden gelen efsaneler ve geleneklerle bağlanır. Peki, neden Cadılar Bayramı ile balkabağı bu kadar iç içe? İşte bu mistik ve ilginç bağlantının ardındaki hikaye.
Balkabağının Cadılar Bayramı ile Buluşması
Balkabağı, aslında Amerika kıtasına özgü bir bitkidir. Ancak Cadılar Bayramı’nın kökeni çok daha eskiye dayanır ve balkabağının bu bayrama eklenmesi, Amerika’ya taşınan eski Kelt geleneklerinin bir sonucu olarak ortaya çıkar.
Cadılar Bayramı’nın kökeni, eski Keltlerin Samhain adını verdikleri bir festivale dayanır. Bu festival, hasat mevsiminin sonunu ve karanlık kış aylarının başlangıcını simgeliyordu. Keltler, bu dönemde ruhların dünyaya döndüğüne inanırlardı.
Kötü ruhları uzaklaştırmak için de korkutucu maskeler takar ve dışarıda ateşler yakarlardı. Bu festival, daha sonra Hristiyanlıkla birleşerek All Saints Day’e (Azizler Günü) dönüştü ve 31 Ekim, bu kutsal günü öncesinde ruhların hatırlandığı bir gün haline geldi.
Amerika’ya göç eden İrlandalı ve İskoçlar, bu geleneklerini de beraberlerinde getirdiler. Ancak başlangıçta, balkabağının yerini şalgam alıyordu.
İrlanda ve İskoçya’da halk, korkutucu yüzler oyarak içlerine mum yerleştirdikleri şalgamları, kötü ruhları uzak tutmak için evlerinin önüne koyarlardı. Amerika’ya geldiklerinde ise şalgam yerine bolca bulunan ve oyulması daha kolay olan balkabaklarını tercih etmeye başladılar. Böylece, balkabağı Cadılar Bayramı’nın sembolü haline geldi.
Jack O'Lantern Efsanesi
Cadılar Bayramı ile balkabağının ilişkilendirilmesinde en etkili olan efsane ise Jack O'Lantern hikayesidir. Bu İrlanda kökenli efsaneye göre, Stingy Jack isimli kurnaz bir adam, şeytanı birkaç kez kandırarak onun ruhunu almasına izin vermemiştir.
Ancak Jack öldüğünde, ne cennete ne de cehenneme kabul edilir. Sonsuz bir şekilde dünya üzerinde dolaşması için elinde bir fenerle yürümeye mahkum olur. Jack'in yolunu aydınlatmak için cehennemden aldığı közün içine koyduğu oyulmuş bir şalgamla dolaştığı söylenir.
Amerika’da bu şalgam yerini balkabağına bırakmıştır ve Jack O'Lantern efsanesi günümüzde balkabağı fenerlerine dönüşmüştür.
Bu oyulmuş balkabakları, içine mumlar yerleştirilerek evlerin önünde sergilenir ve kötü ruhları uzak tuttuğuna inanılır. Aynı zamanda, Cadılar Bayramı’nın en bilinen dekorasyonlarından biri haline gelmiştir.
Balkabağının Cadılar Bayramı Dışında Kullanımı
Balkabağı, sadece bir Cadılar Bayramı sembolü değil, aynı zamanda mutfakta da geniş bir kullanım alanına sahiptir. Balkabağı çorbası, balkabağı tatlısı ve balkabağı pastası gibi pek çok lezzet, özellikle sonbahar aylarında sofraları süsler.
Bu devasa turuncu sebze, içerdiği yüksek besin değeriyle de oldukça faydalıdır. Zengin vitamin ve mineral içeriği, özellikle A vitamini, C vitamini ve lif açısından oldukça zengin olması nedeniyle sağlıklı bir besindir. Bağışıklık sistemini güçlendirmekten göz sağlığını korumaya kadar pek çok faydası olan balkabağı, sonbaharın vazgeçilmez tatlarından biridir.
Balkabağı Çorbası Tarifi
Balkabağı çorbası, sonbahar ve kış aylarında sofraları şenlendiren, hem lezzetli hem de sağlıklı bir çorba çeşididir. Balkabağının doğal tatlılığı ve kremamsı yapısı, bu çorbayı vazgeçilmez kılar. İşte pratik bir balkabağı çorbası tarifi:
Malzemeler:
1 kg balkabağı (soyulmuş ve doğranmış)
1 adet orta boy soğan (doğranmış)
2 diş sarımsak (ezilmiş)
1 adet orta boy havuç (doğranmış)
2 yemek kaşığı zeytinyağı
1 litre sebze suyu veya tavuk suyu
200 ml krema veya süt (isteğe bağlı)
Tuz ve karabiber (isteğe bağlı miktarda)
1 tatlı kaşığı toz zencefil (isteğe bağlı)
1 tatlı kaşığı muskat rendesi (isteğe bağlı)
Üzeri için kruton, kabak çekirdeği veya taze otlar (süsleme için)
Hazırlık Aşamaları:
Malzemeleri hazırlayın:Balkabağını, soğanı, sarımsağı ve havucu soyup doğrayın.
Soteleyin: Zeytinyağında soğan ve sarımsağı kavurun.
Sebzeleri ekleyin: Balkabağı ve havucu ekleyip sebze suyunu dökün. Tuz ve baharatları katın, 20-25 dakika pişirin.
Püre yapın: Blender ile çorbayı püre haline getirin.
Krema ekleyin: İsteğe bağlı olarak krema veya süt ekleyin, kısa bir süre daha pişirin.
Servis önerisi: Kruton veya kabak çekirdeği ile süsleyin.